شکیبا افخمیراد | شهرآرانیوز - احداث بزرگترین پردیس تئاتر مشهد از ابتدای سال ۹۷ یکی از برنامههای مهم شورای پنجم برای حمایت از تئاتر مشهد بود، تاجاییکه این موضوع از سوی کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا مطرح و اختصاص بودجه به این مهم در صحن علنی شورا به تصویب رسید. براین اساس در بودجه سال ۹۷ اولین اقدامی که در راستای ایجاد زیرساختها از جمله پردیس تئاتر مشهد انجام گرفت، در نظر گرفتن تبصرهای بود که مبنی برآن شهرداری مشهد میبایست انجام مطالعات ساخت این مجموعه را از سر گیرد.
از این رو دراسفند ۹۷ و در دیدار هنرمندان مشهدی برگزیده در سیوهفتمین دوره جشنواره تئاتر فجر باشهردار مشهد، محمدرضا کلایی نوید ساخت پردیس بزرگ تئاتر مشهد در بوستان وفا را ظرف دو سال آینده داد؛ پردیس تئاتری که بهگفته کلایی، بعد از احداثش باید به پاتوق دوستداران تئاتر تبدیل میشد. بعد از اعلام این خبر در تیرماه ۹۸ از میان طرحهای پیشنهادی معماران مطرح و برگزیده کشور، طرح برگزیده و ایده برتر با نظر هیئت داوران متشکل از سیدمحمد بهشتیشیرازی، عضو پیوسته فرهنگستان هنر، نشید نبیان، فوقدکتری شهرهای هوشمند از دانشگاه MIT، و ایرج کلانتری، طراح و معمار برجسته کشور، انتخاب شد و در نهایت این پروژه پنجشنبه ۷ آذر با حضور سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگوارشاد اسلامی، علیرضا رزمحسینی، استاندار خراسان رضوی، محمدرضا کلایی، شهردار مشهد، حمیدرضا موحدیزاده، نائبرئیس شورای اسلامی شهر مشهد، بتول گندمی، رئیس کمیسیون برنامه بودجه، وظایف فناوری اطلاعات و منابع انسانی شورای شهر، احسان اصولی، رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، گردشگری، زیارت و رسانه شورای اسلامی شهر مشهد، علیرضا شهریاری، عضو هیئترئیسه شورای اسلامی شهر مشهد، محسنمصحفی، سرپرست سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد و جعفر مروارید، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان در بوستان وفا وارد مرحله احداث شد؛ پروژهای که صندلیهای تئاتر مشهد را دوبرابر خواهد کرد و میتواند گلایههای فعالان حوزه تئاتر مشهد از کمبود فضا برای اجرای تئاتر را نیز تاحدودی برطرف کند. پردیس تئاتر شهر در مساحت ۱۲ هزار مترمربع بهعلاوه پیشبینی مساحت ۱۰ هزار مترمربع برای فضای پارکینگ احداث خواهد شد. سالن اصلی این مجموعه با زیربنایی حدود ۵ هزار مترمربع و با ظرفیت ۷۰۰ نفر و سه سالن فرعی آن نیز با ظرفیت هر سالن ۱۶۰ نفر و درمجموع با زیربنایی ۵ هزار مترمربع احداث خواهد شد. کنار این سالنها، کتابخانه، موزه، نگارخانه و سایر فضاهای فرهنگی و هنری مرتبط نیز پیشبینی شده است. براساس برنامهریزیهای انجامشده، بعد از ۵۲۰روز یعنی ۱۷ماه و با هزینهای بالغبر ۱۵۰میلیارد تومان، فاز اول این پروژه به اتمام خواهد رسید و مشهد از یک فضای فرهنگی جدید برخوردار خواهد شد.
فقط دسترسی به مکانهای فرهنگی
در مراسم آغاز عملیات اجرایی پردیس تئاتر شهر، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگوارشاد اسلامی، با بیان آماری از وضعیت هنرهای نمایشی در کشور، صحبتهایش را آغاز کرد: «در سال۹۷ حدود ۷ هزارو ۲۰۰ نمایش با ۸۶ هزار نوبت اجرا، در سطح کشور اجرا شده است و ۸میلیون نفر نیز از این نمایشها استفاده کردهاند.»
صالحی ضمن اشاره به مسیر روبهرشد تئاتر در دولت تدبیروامید، آمار گفتهشده در حوزه هنرهای نمایشی را راضیکننده ندانست. به گفته او طبق آمار سال۹۶، درمیان افراد ۱۵سال به بالا که حدود ۶۰میلیون نفر میشوند، تنها ۳ میلیون نفر به تماشای تئاتر رفتهاند. یعنی جمعیت چشمگیری از مردم ایران از مصرف هنرهای ایرانی و بهطور خاص هنرهای نمایشی محرومند و ارتباط خاصی با آن ندارند.
وزیر ارشاد یکی از دلایل اصلی این اتفاق را نبود سالنهای نمایش کافی در کشور دانست: «در ایران حدود هزارو ۵۷ سالن نمایش داریم که عملا این تعداد فرصتهای عرضه و ارتباط را کاهش میدهند و این محدود به سالن نمایش نیست. ما در حوزه مجتمعها و مکانهای فرهنگی نیز گرفتار فقر دسترسی هستیم.»
به گفته او شورای عالی معماریوشهرسازی حداقل سرانه دسترسی به فضاهای فرهنگی را ۲/۰ مترمربع به ازای هر نفر (یعنی در هر مترمربع حداقل ۵ نفر) میداند. بر حسب آمار سال ۹۵ نیز ایران به ۱۶ میلیون مترمربع فضای فرهنگیهنری نیاز دارد، این درحالی است که تنها ۶۲۰ مجتمع فرهنگیوهنری با یک میلیون مترمربع مساحت، ۲۸۰ مجتمع درحال ساخت با مساحت ۸۰۰ هزار مترمربع و تعداد محدودی مجموعه فرهنگی خصوصی در سطح کشور وجود دارد؛ آماری که فاصله زیادی با ۱۶ میلیون مترمربع فضای فرهنگی مورد نیاز دارد.
دوبرابر شدن صندلیهای تئاتر مشهد
صالحی در ادامه با اشاره به ایجاد موجی در دهه ۷۰ در زمینه نیاز شهرها به فضای سبز ایجادشده گفت: یک بینش و عزم و برنامه باعث شد در طول دو دهه در سرانه فضای سبز شهری، پیشرفتهای خوبی حاصل شود و مساحت فضاهای سبز در کشور افزایش یابد؛ یعنی ما اگر بفهمیم در چه زمینهای کسری داریم و برای جبران آن اهتمام بورزیم، اتفاقات خوبی خواهد افتاد.
به گفته او، فضای سبز دریچه تنفس بدن ما و فضاهای فرهنگی و هنری دریچه تنفس روح ماست، از اینرو اگر ما کمبود اکسیژن را برای بدن درک میکنیم، باید کمبود اکسیژن روح را هم درک کنیم.
وزیر ارشاد با بیان اینکه رویداد امروز از نوع همان اتفاقات خوبی است که به همت شورا و شهرداری مشهد رخ داده است، ابراز امیدواری کرد که مجموعههای بیشتری به این نگاه و جریان بپیوندند.
بهگفته صالحی، مشهد اکنون دارای ۸ سالن با هزارو ۳۰۰ صندلی است که با تصمیم شورای اسلامی شهر مشهد و پیگیری و اهتمام شهردار سابق و شهردار جوان کنونی برای احداث این پردیس تئاتر در یک بازه زمانی مشخص، تعداد صندلیهای تئاتر مشهد دوبرابر خواهد شد.
به قول شهردار امید بستیم
او همچنین درباره حضورش در این مراسم توضیح داد: ازآنجاییکه ما وارث کلنگزنیهای متراکم هستیم، من علاقهای برای حضور در این مراسم نداشتم، اما زمانی که شهردار مشهد به من اعلام کرد حتما فاز اول این مجموعه در ۱۷ماه تکمیل میشود، حضور در این مراسم را پذیرفتم و بهعنوان یک ایرانی و بهویژه یک مشهدی خوشحال شدم که این اتفاق در شهرم میافتد؛ اتفاقی که باعث میشود نسلهای بعدی ما ببینند در این شهر کارهایی صورت گرفته است که با معیارها، منطقها، مبانی هنر و طراحیهای جدید سازگار است و به مشهدی بودن خودشان افتخار کنند.
صالحی ضمن تشکر از شهرداری، شورای شهر، استانداری و همه افرادی که برای تحقق این اتفاق تلاش کردهاند، اعلام کرد برای آنکه مشهد به یکی از قطبهای هنرهای نمایشی ایران و جهان تبدیل شود، وزارت فرهنگوارشاد نیز در ادامه راه به این مجموعهها کمک خواهد کرد.
او با اشاره به چشماندازهای خوب در حوزه زیرساختهای فرهنگ و هنر استان و باتوجهبه وجود عناصر و افراد هنردوست در راس کار گفت: ما به قول شهردار خدوم، سختکوش و منظم مشهد امید بستیم و ۱۷ماه بعد با یک گروه نمایش خوب به مشهد خواهیم آمد.
کاری درخشان در کارنامه شورای پنجم و شهرداری
علیرضا رزمحسینی، استاندار خراسانرضوی، درباره احداث پردیس تئاتر گفت: این پروژه بسیار مهم علاوهبر افزایش نشاط اجتماعی و ارتقای سطح توانمندی هنرمندان استان، به کاهش آسیبهای اجتماعی و افزایش امنیت مشهد کمک میکند.
بهگفته او، مشهد یک شهر معمولی مثل باقی شهرهای کشور نیست؛ بلکه شهری جهانی، مذهبی، زیارتی و گردشگری است، بنابراین باید تمام کارهایی که در مشهد انجام میشود، در سطح شهری جهانی باشد. این پروژه نیز جزو اقداماتی است که میتواند کمی به جهانی شدن مشهد مقدس کمک کند.
استاندار این پروژه را اتفاقی بزرگ و ارزشمند و کاری درخشان در کارنامه شورای پنجم و شهرداری مشهد دانست.
به گفته رزمحسینی، شهر مشهد و استان خراسانرضوی از امنیت خوبی برخوردار است. اگر امنیت و نظم وجود داشته باشد، همه از آن نفع میبرند و در سایه آن نیز قیمتها گران نمیشود و تجارت رونق میگیرد، اما اگر ناامنی باشد، همه ضرر خواهند کرد و هیچکس سود نمیبرد. بیشتر کشورهای اطراف ما سالهاست دچار این مشکل هستند و ایران تنها کشوری است که الگوی امنیت پایدار برای دیگر کشورها محسوب میشود.
استاندار در بخش دیگری از صحبتهایش به وقایع اخیر کشور اشاره کرد و گفت: مردم مشهد مردم فهیمی هستند و باید به آنها احترام گذاشته شود؛ از اینرو ما در شورای تأمین تصویب خواهیم کرد که با کمک شهرداری مشهد، مکانی مناسب برای اعتراضات مردم تعیین شود تا آنها اعتراضشان را در آن محل با امنیت کامل بگویند و مدیران و مسئولان نیز پاسخگو باشند؛ چون نظام ایران، نظامی شاهنشاهی نیست، بلکه نظام جمهوری اسلامی و بر پایه مردم است.
او همچنین ادامه داد: پشتوانه اصلی استمرار این حکومت، مردم هستند و اگر ما مردم را داشته باشیم، این نظام مستمر و چراغ انقلاب همواره پرفروغتر خواهد بود؛ بنابراین ما که به عنوان خدمتگزار امروز منصبی را اشغال کردهایم، باید یادمان باشد که مردم، ولی نعمت ما هستند و آنها ما را سر کار آوردهاند. باید برای شنیدن حرف مردم پیشگام باشیم.
استاندار همچنین ابراز امیدواری کرد که با همکاری مردم و همه دستگاهها، خراسان و مشهد الگو و اولین شهر و استانی باشند که به معترضان احترام میگذارند و مکانی با امکانات مناسب را برای آنها قرار میدهند تا معترضان حرفهای بحق خود را در آنجا بگویند.
پروژهای ۱۵۰ میلیارد تومانی
محمدرضا کلائی، شهردار مشهد، نیز در جمع خبرنگاران درباره پروژه پردیس تئاتر مشهد توضیح داد: این پروژه براساس یک باغ ایرانی طراحی شده است. همچنین در ادامه و در مسیر ساخت و تجهیزش، از دیدگاههای کارشناسان استفاده خواهد شد. بهگفته کلائی، در فناوری حرکت صحنه نیز این مجموعه یکی از مجموعههای پیشرفته کشور خواهد بود.
شهردار مشهد درباره برآورد هزینههای ساخت پردیس تئاتر گفت: در حوزه ساخت مطمئن هستیم که این پروژه حدود ۱۰۰میلیارد تومان هزینه خواهد داشت و برای هزینه تجهیزات آن، برآوردمان ۵۰میلیارد است. به این ترتیب این پروژه حداقل ۱۵۰میلیارد تومان هزینه دارد.
طرحی، برگرفته از باغهای ایرانی
احسان اصولی، رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه، در مراسم آغاز عملیات اجرایی احداث پردیس تئاتر شهر گفت: یکی از ماموریتها و وظایف مهم در شورای اسلامی و مجموعه مدیریت شهری، ایجاد فضای مطلوب برای شهروندان است و ما امروز شاهد تحقق یکی از وعدههای شورای اسلامی شهر و مجموعه مدیریتشهری مشهد تحت عنوان «پردیس تئاتر شهر» هستیم که پروژهای در مقیاس ملی است.
به گفته او، توجه به نیازهای گروههای مرجعی نظیر هنرمندان بهویژه هنرمندان حوزه نمایش که فعالیت آنها تاثیر بسزایی بر افکار عمومی و روحیات شهروندان میگذارد و همچنین برگزاری نشستهای تخصصی با این هنرمندان، نشان داده است که جامعه تئاتر مشهد باوجود ظرفیتهای گسترده و پیشینه بسیار غنی، به زیرساختها و امکانات لازم در این حوزه دسترسی ندارد و زیرساختهای موجود کفاف این میزان از توانمندی آنها را نمیدهد، از اینرو نیاز به این زیرساختها در کمیسیون فرهنگی شورای شهر، بررسی و از مدیریت شهری مطالبه شد.
اصولی با اشاره به اختصاص بودجهای در سال ۹۷ و شروع کارهای مطالعاتی این پروژه گفت: باتوجهبه اینکه پردیس تئاتر مشهد یک پروژه کلان کشوری و یکی از زیرساختهای فرهنگی بزرگ در کشور است و ازسوی دیگر قرار است برای سالها و نسلهای بعد باقی بماند، احداث آن از ابتدا با حساسیت زیادی پیگیری شد.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر مشهد به برگزاری جلسات با گروههای تخصصی متعدد برای جانمایی پروژه و همچنین اعلام فراخوان سراسری برای طراحی این مکان اشاره کرد.
به گفته او، طرحی که امروز اجرایش آغاز میشود، با نظر کارشناسان برجسته این حوزه انتخاب شده است؛ طرحی که برگرفته از باغهای ایرانی و مبتنیبر هویت ایرانی و اسلامی و هویت بومی مشهد است و استفاده از پیشرفتهترین تجهیزات نیز برای آن لحاظ شده است.
در پایان این مراسم، تفاهمنامهای با ۱۰محور فرهنگی و هنری مختص مشهد، بین شهرداری و شورای شهر مشهد و اداره فرهنگوارشاد اسلامی خراسان رضوی امضا شد.